Tetiana & Anna

Beveiligingsmedewerkster van De Lantscroon Tetiana Mikhieienko (42) vluchtte met haar zoon (16) en dochtertje (7). Haar man bleef achter. Net als de vader van de vijftienjarige Anna Tokar, die met haar moeder hier is. Inmiddels zit ze in het derde jaar Zorg en Welzijn op het Metzo College. Anna: “We voelen ons welkom en zijn veilig, er is geen luchtalarm of andere dreiging. Maar ons hart is gebroken. Het gemis van mijn vader is groot en ondertussen blijven we hopen op vrede.   We zijn hier als een grote familie naar elkaar toegegroeid.” Voorafgaand aan de herdenking vertellen ze hun verhaal. Even later zullen ze beiden spreken, waarbij Tetiana het verhaal van een van haar medebewoners vertelt over de afschuwelijke dagen in het omsingelde Marioepol. “Met een gebrek aan water en medische middelen. En een ontiegelijk groot gevoel van angst. Mensen die voor hun ogen werden doodgeschoten. Het opschrijven van dit verhaal, ging niet zonder dat er steeds tranen vloeiden. Toen we in Nederland kwamen dacht ik nog, we kunnen over een paar maanden naar huis. Niets is minder waar. Ik mis mijn man heel erg. Net als mijn ouders. Gelukkig hebben we wel vaak contact.”

Onrustig politiek klimaat

Op deze herdenkingsdag zijn Commissievoorzitter Ursula van der Leyen en het college van Eurocommissarissen in Kiev. Ondertussen ontmoeten de ministeries van buitenlandse zaken elkaar in Brussel waar ook Oekraïne hoog op de agenda staat. De Franse president Emmanuel Macron sprak in Washington met de Amerikaanse president Donald Trump en een gesprek met de Britse premier Keir Starmer volgt. Er is van alles in beweging. Dit naar aanleiding van Trumps initiatief om rechtstreeks met Rusland te overleggen, waarbij Oekraïne en de EU zich buitenspel voelen gezet. De regeringsleiders van acht Europese landen kwamen al bijeen voor spoedberaad en de Europese Raad heeft een defensietop over Oekraïne aangekondigd op 6 maart. Waar het versterken van de Europese defensie en de veiligheid van Oekraïne op lange termijn op de agenda staan. Als later die week een ontmoeting tussen Zelensky en Trump escaleert, ontstaat er grote politieke spanning tussen Oekraïne/Europa en de Verenigde Staten over de wijze waarop er vrede dient te komen met Rusland.

Tweede Kamerlid Rajkowski

Een van de sprekers op de herdenking is VVD Tweede Kamerlid Queeny Rajkowski. Zij heeft Asiel en Migratie in haar portefeuille. Als dochter van Poolse ouders en een Oekraïense opa raakt deze oorlog haar extra diep. “Het is geen ver van mijn bed show. Mijn ouders geven als vrijwilligers taalles. Polen en de Oekraïne delen meer dan alleen de grenzen. We delen geschiedenis, tradities maar ook taal. We zijn gevormd door dezelfde uitdagingen, hoop en tragedies. Deze bijzondere band wordt in het Westen niet altijd begrepen. Maar als je roots daar liggen weet je: we zijn bloedbroeders en zusters. We moeten meer doen. Op militair financieel, politiek en moreel gebied. In de onderhandelingen hebben Europa en de Oekraïne een stoel aan tafel nodig. Oorlog is afschuwelijk. Voor degenen die dagelijks vechten, geliefden verliezen, leven in angst en zijn gevlucht. Als we ons land veilig willen houden, van Amsterdam tot Kiev, dan ook de bereidheid om ze te verdedigen.” Ze sluit haar krachtige speech af met: Slava Ukrayini. Glorie aan de Oekraïne.

Geen tijd om te huilen

Voormalig journalist bij de Oekraïense radio Anastasiia Yablonska: “Er is geen tijd om te huilen. We blijven geloven in de overwinning van de Oekraïne. Iedereen is moe, uitgeblust en zonder duidelijk toekomstperspectief. Maar Oekraïne zal overleven en als onafhankelijk land verder gaan. Een groot dankjewel aan de stichting die de deur van De Lantscroon en hun hart voor ons geopend hebben. We hebben onderdak, zijn veilig en staan er niet alleen voor. Een toevluchtsoord en ook een plek waar we opnieuw hebben leren dromen.” Pastoor Marc Oortman sluit de herdenking af. Hij bidt het Onze Vader en Weesgegroet Maria, verwijzend naar het Maria icoon aan een van de pilaren. Een cadeau van de bewoners. Er brandt een kaarsje onder. “Geef de hoop niet op. We bidden voor vrede.”